YASAMA

• Millet, kendi hâkimiyetine dayanarak ka­nun yapma yetkisini kabul ettiği bir organa verir. Anayasamıza göre, yasama organı TBMM'dir. Bu yetki devredilemez. TBMM genel oyla se­çilen 550 milletvekilinden oluşur.

TBMM’nin Görevleri

•  Kanun koymak, değiştirmek ve kaldır­mak.

• Bakanları denetlemek,

• Para basılmasına karar vermek,

• Savaş ilanına karar vermek,

• Uluslararası antlaşmaları  onaylamak.

• Bütçe ve kesin hesap tasarılarını görüş­mek ve kabul etmek,

• Genel ve özel af ilanına karar vermek

• TBMM, seçimlerin yenilenmesine karar vermek.

Türkiye Büyük Millet Meclisi ,hükümetin yaptığı işleri meclis araştırması, meclis soruş­turması ve gensoru yollarıyla denetler. Yapılan işlerde yetkiyi kötüye kullanma ya da yasalara ay­kırı bir durum bulunduğunda meclis, hükümeti "güvenoyu vermemek" yoluyla düşürebilir.

• Hukuk, devletçe konulan ve toplum haya­tını düzenleyen kurallar bütünüdür. Hukuk devle­ti ise yönetimde hukuk kurallarının üstün tutuldu­ğu herkese eşit haklar verilen devleti ifade eder.Hukuk devletinde kurumlar yetkilerini hu­kuk kurallarından alır. Bu nedenle hukuk kuralla­rının milleti temsil eden milletvekilleri tarafından halkın yararı gözetilerek eşitlik ilkesiyle çıkarılma­sı gerekir.
• Devletin ve toplumun devamını sağlayan hukuk kuralları, herkes tarafından benimsenmesi ve geçerli olması amacıyla birçok kuruluş tarafın­dan denetlenebilir ve düzenlenebilir.Yasalar toplumun ihtiyaçları doğrultusun­da hazırlanır.Bu nedenle bir yasa sürekli aynı şekliyle kalmaz ,değiştirilir ya da tamamen kaldırılır.

Aşağıdaki tabloda bir kanunun nasıl çıkarıldığı,TBMM'nin ve Cumhurbaşkanının kanun çıkarmada ve onaylamadıki görevlerini göreceksiniz...

Bir Yasa TBMM'den Nasıl Çıkar ?(Kanun Nasıl Yapılır ?)

 Bir kanunun çıkması için aşağıdaki tablodaki sıra takip edilir

• Yukarıdaki tabloyu şu şekilde açıklayabiliriz: 

1-Kanun tasarısını Bakanlar Kurulu hazırlar, kanun teklifini ise milletvekilleri verir.

2-Kanun tasarısı ve teklifleri, TBMM Başkanlığı’na sunulur.

3-Kanun tasarısı ve teklifleri, TBMM Başkanlığı’nca doğrudan ilgili komisyona gönderilir.

4-Tasarı ve teklif üzerindeki görüşmelerini tamamlayan komisyon konuyla ilgili hazırladığı raporunu Genel Kurul gündemine alınmak üzere TBMM Başkanlığı’na sunar

5-Kanun tasaır ve teklifleri, Genel Kurul’da madde madde görüşülür. Görüşmelerin tamamlanmasından sonra tasarı veya teklifin tümünün oylaması yapılır. Genel Kurul’da kabul edilen tasarı veya teklif kanunlaşmış sayılır.

6-TBMM’den çıkan kanunlar Cumhurbaşkanı’na gönderilir. Cumhurbaşkanı, kanunu 15 gün içinde imzalayarak TBMM’ye gönderir. Cumhurbaşkanı kanunu kabul etmezse 15 gün sonunda meclise geri gönderir. Eğer kanun, mecliste değişikliğe uğramadan geri gönderilirse Cumhurbaşkanı kanunu kabul etmek zorundadır. Eğer kanun, değişikliğe uğrarsa Cumhurbaşkanı kanunu 15 gün içinde meclise geri gönderebilir (Cumhurbaşkanının kanunu kabul etmeyip meclise göndermesine “veto hakkı” denir).

7-Cumhurbaşkanı tarafından imzalanıp meclise gönderilen kanun, yürürlüğe girebilmesi ve uygulanabilmesi için Resmi Gazete’de yayımlanır.

NOT-1: Cumhurbaşkanı tarafından kabul edilmeyen kanunlar, meclisten değişikliğe uğramadan Cumhurbaşkanına geri gönderilirse Cumhurbaşkanı kanunu kabul etmek zorundadır. Ancak kanunun iptali için Anayasa Mahkemesi’ne başvurabilir.

NOT-2: Bütçe tasarıları ile ilgili kanunu, Cumhurbaşkanı geri gönderemez, kabul etmek zorundadır.

Konuyla ilgili  geniş bilgiye TBMM internet sitesinden ulaşabilirsiniz...