Diğer Medeniyetler

İbraniler Filistin Bölgesi’nde İsrail ve Yahudi adında iki devlet kurmuşlardır. (M.Ö VIII – VI. Yüzyıllar)

- Tarihte tek tanrılı inanış ilk kez ibranilerde görülür. (Musevilik)

- Tanrıları Yahova sadece ibranilerin tanrısıdır. Kutsal kitapları Tevrat’tır, peygamberleri Hazreti Musa’dır. Musevilik sadece ibranilere ait bir din olarak kabul edildiğinden fazla yayılmadı.

- Musevilik ibranilerin varlıklarını günümüze kadar devam ettirmelerini sağlamıştır.

- En önemli sanat eserleri Kudüs’teki Süleyman Tapınağı (Mescid-i Aksa)’dır.

- Yahudiler önce Babiller tarafından, ardından Romalılar tarafından yıkılarak, bütün dünyaya dağıldılar.

Fenike Uygarlığı M.Ö 2000 yıllarında Lübnan Dağları ile Akdeniz arasındaki kıyı bölgesinde kurulmuştur. Fenikeliler tarıma elverişli topraklara sahip olmadıkları için denizciliğe yönelmiş ve denizcilikte ilerlemişlerdir.

- İlk çağda denizcilik alanında en ileri olan kavim Fenikeliler’dir. Akdeniz’de büyük koloniler kurdular. Bu kolonilerin en önemlileri Kartaca, Sidon ve Tir’dir.

- Fenikeliler Mısır etkisinde ve daha sonra Asur, Babil, Pers ve Makedonyalı İskender’in etkisinde yaşamışlardır.

- Fenikeliler tarihte ilk alfabeyi buldular. Bu alfabe 22 harfli idi. Bu alfabe Fenikeliler’den sırasıyla İonlar, Yunanlılar, Romalılar alıp geliştirmiştir ve günümüzde kullanılan Latin Alfabesi’ni meydana getirmişlerdir.

Hindistan oldukça zengin bir coğrafyaya sahip olmasına rağmen ilkçağ’da burada güçlü bir devlet kurulamamıştır. Bunun temel sebebi farklı milletler tarafından sürekli işgal edilmesi ve burada varlığını sürdüren “Kast Sistemi” dir. Kast sistemi Hindistan’da yaşayanların milletleşmesini engellemiştir. Burada din adamlarının yönettikleri feodal prenslikler hüküm sürmüştür.

Kast sistemine göre halk beş gruba ayrılırdı. Bunlar:

* Brahmanlar: Din Adamları

* Kşatriyalar: Asiller ve Askerler

* Vaysiyalar: Sanatkar ve Tüccarlar

* Südralar: Köylüler ve işçiler

* Paryalar: Köleler

- Paryalar, aslında kastın dışında kalan ve insan bile sayılmayan grubu oluşturuyorlardı. Bunların hiçbir hakları yoktu.

- Kast sınıflarında birinden diğerine geçiş yoktur. Her sınıf ancak kendi içinde evlenebilir, farklı sınıflarla evlilik yoktur. Sınıflar babadan oğula geçer. Örneğin, din adamının oğlu mecburen din adamı olmak zorundadır.

- Hindistan’ın en eski dini Veda dinidir. Bu dinin liderlerine Brahman denilir. Din adını Veda denilen kitaplardan almıştır.

- Budizm’in Hindistan da doğmasına rağmen burada yayılamamasının en önemli sebebi Kast sistemidir.

- İslamiyet’in Hindistan’da yayılması sebebiyle Kast sistemi zayıflamaya başlamıştır. İslamiyet Gazneliler tarafından Hindistan’da yayıldı.

- Hindistan’da ortaya çıkan Budizm günümüzde Hindistan, Çin ve Uzak doğu’da yaygındır.

M.Ö 3000′lerden itibaren İran’da uygarlık izleri görülmektedir. İran Uygarlığı’nın temelini arya denen kavimler oluşturmuştur. İran Uygarlığı’nın temsilcileri Med ve Persler bu kavimleri oluşturur.

- İlkçağ’da İran’da kurulan iki büyük devlet Medler ve Persler’dir.

- Persler’de ülke sartaplığa (illere, eyaletlere) ayrılmış ve her ile satrap adında bir askeri vali atanmıştır.

- İlk posta ve istihbarat örgütü İran’da kurulmuştur.

- İran’da Zerdüş tarafından kurulan Mecusilik Dini yaygındı. Mecusilik’te iyilik tanrısına Hürmüz, kötülük tanrısına Ehrimen denilmekteydi. Mecusiler ateşe tapar ve ateşgede denilen yerlerde tanrıları için sürekli ateş yakarlardı.

- Eski İran sanatının en önemli ürünleri, krallar adına yapılan büyük saraylar ve türbelerdir. Merkez Persepolis’teki  saray ve 1. Daryus’a ait Zafer Kabartması önemlidir.

- Tarım, ticaret ve hayvancılıkla ilgilenen İranlılar Ege’den İran’a kadar uzanan kral yolunu onararak ticareti geliştirmişlerdir.

- Persler M.Ö 330′da Makedonya Kralı İskender tarafından ortadan kaldırılmışlardır.

Çin, coğrafi bakımdan Asya’nın en doğusunda yer alır. Çin’de büyük bir uygarlık kurulmuştur. Çin uygarlığı Çin yerlileri ile Hint ve Orta Asya göçmenleri tarafından oluşturulmuştur. M.Ö 2400 yıllarından itibaren Çin Devletleri’nin varlıkları gözlenmektedir. İlk yazılı belgeler ise ancak M.Ö 1500′lü yıllara kadar gidebilmektedir.

- Çinliler Türk akınlarına karşı M.Ö 214′de yapımına başlanan 2400 km uzunluğundaki Çin Seddi’ni yapmışlardır.

- İlkçağ’da Çin’de feodal bir yönetim tarzı vardı ve “güneşin oğlu” olarak adlandırılan kral feodallerin en büyüğü olarak yönetimi elinde bulundururdu.

- Barut, pusula, baskı tekniği, ipekten kağıt yapımı, porselen ve mürekkep İlkçağ’da Çin’de geliştirilip kullanılmıştır.

- Çin alfabesi’ni M.Ö 1500′lerde geliştirmişlerdir. Bu alfabe yukardan aşağı yazılır. Türklerle ilgili ilk bilgilere de bu Çince belgelerde ulaşılmaktadır.

- Yüzyıllarca devam eden Türk-Çin mücadelesinin temel sebebini İpek yolu ve Orta Asya’nın hakimiyeti oluşturur. Çin 751 yılındaki Talas savaşı’nda  yenilince Batı’ya doğru ilerlemesi durmuştur.

- Konfiçyüs, Lao-çe, Tao ve Budizm dinleri toplumsal hayatta önemli yere sahiptirler. Budizm Hindistan’da ortaya çıkan bir din olmasına rağmen daha çok Çin’de yayılan bir dindir.

- Askeri teşkilatlarını kurmakta Türklerden etkilenmişlerdir. Türkler Çinlilerin etkisi ile yerleşik hayatla tanışmışlardır.

Top